
Ezelde verilen hüküm, basit nisbetlerin nedenlerinden daha yüksek ve daha büyüktür. Zira, Allah’ın ezelde takdir ettiği ihsanına kulun sonraki isteği bir sebeb teşkil edemez. Öyleyse herşeyin sebebi de Mevlâ’nın yaratışındadır. O’nun yaratışına hiçbir şey sebeb değildir. O’nun sana lütfü senin herhangi bir şeyinden dolayı değildir. O’nun lûtfu sana yöneldiğinde sen nerde idin? Her şey, bir isteğe dayanır ve yalnız O buna bağlı değildir. O, her İstediğini yapar ve istemediği hiçbir şey de meydana gelmez. «O, istediğini yapıcıdır.» âyetiyle cümle eşyanın kendi isteği ve kudretiyle kullanıldığını duyurmuştur.